រឿង ក្រពើ និង អ្នកបររទេះ
មាន សត្វក្រពើមួយអាស្រ័យនៅក្នុងបឹងធំ លុះដល់រដូវប្រាំងទឹកបឹងនោះក៏រីងស្ងួតអស់ ក្រពើនោះនៅពុំបាន ទើបវារឡើងលើគោក ដើរត្រេចរកទីមានទឹក។ កាលនោះមានតាចាស់ម្នាក់ បររទេះមក បានជួបនិងក្រពើកំពុងវារនៅកណ្ដាលផ្លូវ។ ឯក្រពើសុំដោយសាររទេះតានោះ តាសួរថា “ចៅឯងទៅណាដែរ?” ក្រពើប្រាប់ថា ” ខ្ញុំនេះរកទីអាស្រ័យគ្មានទេ គឺបឹងដែលខ្ញុំធ្លាប់រស់នៅនោះ ឥឡូវទឹករីងស្ងួតអស់ នឹងនៅតទៅទៀតពុំបាន ទើបខ្ញុំខំស្វែងរក បឹង ស្ទឹង ទន្លេ ឯណា ដែលមានទឹក នឹងអាស្រ័យនៅ បើតាមេត្តា សូមនាំខ្ញុំទៅឲ្យបានដល់ទីណាដែលមានទឹក ហើយដាក់ខ្ញុំត្រង់ទីនោះចុះ” ។ តានោះក៏ព្រម ទើបដោះគោចេញពីនឹម ហើយលលើកក្រពើឡើងដាក់សណ្ដូកលើទូករទេះ ហើយដោយក្រពើមិនទុកចិត្តខ្លួនក្រែងធ្លាក់ ទើបប្រើឲ្យតានោះ យកខ្សែមកចងខ្លួនភ្ជាប់នឹងទូករទេះ តាក៏ធ្វើតាមពាក្យក្រពើស្រេចហើយតាក៏ទឹមគោបរចេញទៅ លុះដល់ទីបឹង១មានទឹក តាក៏បញ្ឈប់រទេះដោះគោចេញ ងើយស្រាយចំណងក្រពើ ប្រាប់ថា “ បឹងនេះមានទឹកគួរហើយចូលចៅលូនចូលបឹងនេះចុះ” ។ ឯក្រពើជាសត្វអកតញ្ញូមិនដឹងគុណគេ ថែមទាំងឃ្លានអាហារ ដោយអត់មកយូរថ្ងៃហើយ ក៏និយាយទៅថា ” តាឯនេះ ចងយើងភ្ជាប់និងទូករទេះ យើងបានសេចក្ដីវេទនាពន់ពេកណាស់ តាឯត្រូវឲ្យគោយើង១ស៊ី ទើបតាឯងរួចទោស បើមិនឲ្យគោដល់យើងទេ ត្រូវយើងស៊ីតាឯងក្នុងពេលឥឡូវនេះ ។ តានោះលុះឮក្រពើពោលពាក្យដូច្នោះ ក៏ភិតភ័យណាស់ ទើបស្ដីអង្វរថា ” នែក្រពើ ! ខ្ញុំឯងនេះមានគុណ បានដឹងនាំបាឯងមកដល់ទីនេះ ឥឡូវបាចង់ស៊ីខ្ញុំវិញ ការនេះខ្ញុំឯងអត់ទោសសោះ មិនគួរអ្នកនឹងពីឃាត បើដូច្នោះខ្ញុំមិនសុខចិត្តទេ ចាំខ្ញុំទៅរកលោកចៅក្រម ឲ្យលោកជួយវិនិច្ឆ័យរឿងនេះសិន សឹមប្រតិបត្តិតាមទៅ ” ។ ក្រពើក៏ព្រមថា ” អើតាឯងទៅរកចៅក្រមណាក៏ទៅឲ្យឆាប់ចុះ យើងចាំតាឯងនៅទីនេះ ” ។ តានោះបានចេកទុំមួយស្និត ក៏កាន់ដើរទៅរកចៅក្រម ។ ទៅជួបសត្វទន្សាយគល់មួយ នៅលើដំបូក ទន្សាយក្រឡេកឃើញតាកាន់ចេកដើរកាត់ព្រៃចូលមកក៏សួរទៅថា ” តាអើតា តាឯងមាននេត្រាជន់ជោរសោកសៅ តើមានទោសទុក្ខយ៉ាងណា ចូលមកនេះសិន ? តាក៏និយាយរឿងខ្លួន និងក្រពើ ដែលកើតហេតុនិងគ្នា ប្រាប់ទន្សាយនោះសព្វប្រការ។ ទន្សាយបានស្ដាប់ដូច្នោះក៏ថា ” អើអាសត្វក្រពើនោះគឺជាសត្វមិនដឹងគុណតាឯង បើដូច្នេះ ខ្ញុំនឹងទទួលធ្វើជាចៅក្រមជំ រះឲ្យ តាកុំភ័យ ឲ្យតែចេកនេះមកខ្ញុំស៊ីសិន សឹមទៅជាមួយគ្នា ” ។ តានោះក៏ឲ្យចេក ១ ស្និតទៅទន្សាយ ៗ បរិភោគចេកអស់ហើយក៏នាំគ្នាទៅកាន់ដំណាក់ដែលឈប់នោះ ដល់ហើយទន្សាយនិយាយទៅថា ” ម៉េចចៅក្រពើ ចៅឯងវង្វេងព្រៃ មិនដឹងជាទៅឯណាបានជាតាគាត់មេត្តាអោយដោយសារមកផង ឥឡូវបានដល់ទីសមគួរ នឹងអាស្រ័យទៅហើយម្ដេចចៅគិតវេរឃ្នើសគុណគាត់ គិតនិងស៊ីគាត់វិញដូច្នោះ តើគាត់ធ្វើទុក្ខទោសអ្វីដល់ចៅឯង ? “។ ក្រពើឆ្លើយថា ” អើលោកសុភា តានេះគាត់ឲ្យខ្ញុំដោយសារមកនោះមែន ប៉ុន្តែគាត់ធ្វើបាបខ្ញុំខ្លាំងណាស់ គឺគាត់ចងខ្ញុំភ្ជាប់ទៅនឹងទូករទេះខ្លាំងពេក រកតែរើខ្លួនដកដង្ហើមក៏ពុំបាន គាត់ទុកខ្ញុំយ៉ាងនេះ បានជាខ្ញុំខឹងគាត់ត្រូវតែប្រគល់គោគាត់បានមួយ មកឲ្យខ្ញុំស៊ី បើគាត់មិនព្រមឲ្យគោនោះទេ ខ្ញុំត្រូវស៊ីគាតវិញ ” ។ ទន្សាយឆ្លើយអនុលោមតាមពាក្យថា ” អើតា ! តាឯងចងគេខ្លាំងហួសបានជាគេខឹង ចុះតាឯងម្ដេចក៏ចងគ្នាតឹងម្ល៉េះ គ្នារកតែរើខ្លួនមិនរួចដូច្នោះតា ? ” ។ តានោះថា៖ ទេ ! ខ្ញុំបាទមិនបានចងតឹងទេលោក ចងតែល្មមតែជាប់ពុំឲ្យធ្លាក់ប៉ុណ្ណោះឯង។ ទន្សាយថា៖ ” អើ ! ខាងចោទ ក៏ថា ចងតឹងខ្លាំង ខាងចម្លើយថាចងល្មម ពាក្យអ្នកទាំងពីអ្នកនេះ សឹងពុំមានអ្នកណាជាកសិណទេ បើដូច្នោះ ត្រូវចៅក្រពើឯង លូនឡើងមកលើទូករទេះវិញ ឲ្យគាត់ចងម្ដងទៀត យើងនឹងមើលឲ្យដឹងថា តឹង ឬ ធូរ ទើបនិងបានកាត់សេចក្ដីនេះ អោយយុត្តិធម៌ទៅបាន ” ។ ឯក្រពើជាសត្វខ្លៅ ក៏វារឡើងទៅក្រាបលើទូករទេះ អោយតានោះចងដូចមុន តាយកចំណងមកចងដូចមុនវិញ ទន្សាយសួរថា៖ ” ម្ដេចចៅកុម្ភការតាគាត់ចងតឹងយ៉ាងនេះឬ ?ក្រពើឆ្លើយថា ” ទេ ,លោក ! កាលគាត់ចងខ្ញុំមុននោះ តឹងលើសនេះខ្លាំងណាស់ បើចងប៉ុណ្ណេះខ្ញុំទៅខឹងអ្វីនឹងគាត់” ។ ទន្សាយ ” អើចូលតារឹតទ្វេឡើងទៀត អោយគេសុខចិត្ត ” ។ តានោះក៏រឹតចំណងឡើងទៀត ។ ទន្សាយសួរថា ” ម្ដេច ! ចៅកុម្ភការម្ដងនេះ តើតឹងដូចការជាន់មុននោះហើយ ឬ នៅ ? ” ក្រពើថា ” នៅ ! ពុំទាន់ស្មើចងមុននោះទេ ” ។ ទន្សាយបង្គាប់ថា” តាឯងកាប់ឈើមកធ្វើជាកូនកំព្រារឹតម្ដងទៀតទៅ ” តានោះក៏ធ្វើតាម ហើយតាំងត្របែងរឹតទាំងមុនទាំងក្រោយអស់ទំហឹងដៃ ។ ឯក្រពើនោះត្រូវគេ ត្របែងដោយកូនកំព្រាខ្លាំង តឹងខ្លួនស្ទើរតែដកដង្ហើមចេញពុំបាន ទើបឆ្លើយថា ” សូមទានកាលជាន់មុននោះ គាត់ចងតឹងយ៉ាងនេះឯង លោកអើ នរណាឡើយនិងអត់បាន សូមលោកជាសាក្សីមើលចុះ តើអ្នកឯណាខុសឯណាត្រូវ ” ។ ទន្សាយឃើញក្រពើរើខ្លួនពុំរួចហើយ ទើបបង្កាប់តានោះថា ” តាចាំអ្វីទៀត ពូថៅធំក្នុងរទេះនោះ មិនយកមកពុះក្បាលវាទៅ ទុកឲ្យរស់ធ្វើអ្វីខ្មោចអាសត្វអកតញ្ញូ ពុំដឹងគុណគេ ដែលធ្វើគុណខ្លួន ” ។ តាចាស់នោះបានឱកាសដោយទន្សាយប្រាប់ដូច្នោះ ក៏ស្ទុះទៅយកពូថៅធំមកសំពងកាប់ក្រពើនោះ កាត់ជាកំណាត់តូចធំ ក្រពើក៏លុះនូវក្ដីអន្តរាយជីវិតហោង ។ សុភាទន្សាយបង្គាប់ថា ” កង់កន្ទុយវានោះ តាឯងឆ្អើរ ដាក់យកទៅស្ងោរពិសា ឬចង់ញាំក៏បាន ឯពោះវៀនបត់ចន្ទាសវានោះ ញាំភារជាការប្រសើរណាស់តាអើ ៕ ឯតានោះ ធ្វើតាមសុភាទន្សាយប្រាប់សព្វប្រការ ហើយយកចេក ត្រសក់ ជូនទន្សាយដោយខ្លួនបានផុតអំពីអន្តរាយ ស្រេចហើយយកគោមកទឹមរទេះ លាសុភាទន្សាយបរទៅកាន់ទីឋាននៃអាត្មាហោង ៕
_______________________ ប្រជុំរឿងព្រេងខ្មែរភាគទី៧
